Szanowni Państwo,
Wybieram się na Zjazd SAP w Kielcach. Chciałbym tam zaproponować, abyśmy jako archiwiści wystąpili z apelem o stworzenie godnych warunków do przechowywania i ekspozycji oryginału Konstytucji 3 Maja.
Archiwa polskie to prawdziwa skarbnica wielu cennych dokumentów ukazujących nasze dzieje i rozwój demokracji. Najważniejszym jednak wśród nich, prawdziwą perłą w koronie, w skali europejskiej i światowej jest Konstytucja z 3 maja 1791 r. To prawdziwy wyjątek. Nikt, poza USA, nie ma starszej. Nawet rewolucyjna Francja była później. Jesteśmy z tego dumni. Mamy nawet Święto Narodowe Trzeciego Maja. Jednak czy dbamy należycie o oryginały Konstytucji? Uważam, że niewystarczająco. Spoczywają ukryte w zakurzonych magazynach archiwalnych, a powinny służyć społeczeństwu i propagować historię demokracji polskiej na świecie.
Dlatego myślę o zaproponowaniu godnej siedziby do eksponowania naszego wyjątkowego dokumentu. Uważam, że w obecnej sytuacji najodpowiedniejszym byłby Pałac Rzeczypospolitej przy placu Krasińskich. Od wieków służył państwu polskiemu. To przecież tam, w okresie uchwalania Konstytucji 3 Maja przechowywane były nasze najważniejsze dokumenty państwowe, Archiwum Koronne. To stamtąd w roku 1795 Rosjanie wywieźli je do Petersburga. To w tym Pałacu, jeszcze przed odzyskaniem niepodległości, odbywały się posiedzenia Tymczasowej Rady Stanu. To jest miejsce, z którego powinniśmy stworzyć ?Pomnik Konstytucji?, w którym będziemy obok innych dokumentów wolności i demokracji, w samym sercu Pałacu Rzeczypospolitej godnie przechowywać nasz najświetniejszy akt.
Jeśli chodzi o stronę techniczną, to obecnie Biblioteka Narodowa w części pałacu przechowuje starodruki, zaś większość powierzchni służy sporadycznie organizowanym wystawom. Zapewne niebawem zasób historyczny zostanie zeskanowany i będzie dostępny w Internecie, wtedy, ze względów bezpieczeństwa starodruki powinny być wywiezione do oddalonego magazynu. Jednocześnie w budynku, obok części ekspozycyjnej, mogłaby mieścić się siedziba główna dyrekcji Archiwum Narodowego.
Dodaję kilka fotografii, które ukazują parę pomysłów na interesujące aranżacje oraz sposoby na organizowanie wydarzeń, które mogą pomóc w promocji archiwów.
Bardzo jestem ciekaw opinii Państwa na ten temat.
Serdecznie pozdrawiam i liczę na interesującą dyskusję wirtualną i/lub osobistą w Kielcach.
Leszek Pudłowski, Wiedeń
b. dyr. Archiwum m.st. Warszawy i b. naczelnik Archives and Records Management Section w ONZ
P.S.
Zapraszam również na moje referaty. Zwłaszcza, że drugiego nie będę publikował z uwagi na moje zobowiązania w ONZ.
1. Od stajni Augiasza do modeli continuum dokumentacji. Początki australijskiej archiwistyki i zarządzania dokumentacją [środa]
2. Praca w organizacji międzynarodowej: ABC młodego (i nieco starszego) archiwisty [czwartek]
.
