WTA - Wielojęzyczna Terminologia Archiwalna
Informacja o prowadzonych pracach29 VIII 2013 r. zamieściłem na istniejącej od ponad trzech lat (prywatnej i testowej) stronie
Archiwopedia informację o kierowanym przez prof. Lucianę Duranti z University of British Columbia projekcie Międzynarodowej Rady Archiwalnej (MRA) zatytułowanym WTA - Wielojęzyczna Terminologia Archiwalna (
Multilingual Archival Terminology - MAT;
https://sites.google.com/site/leszekpudlowski/). Wyrażałem wtedy nadzieję, że z 'czasem zbierze się większa grupka archiwistów i wspólnie popracujemy nad polską terminologią archiwalną' oraz optymistycznie wierzyłem, że 'rezultat takich prac będzie stanowił doskonałą podstawę do opracowania w przyszłości słownika normatywnego polskiej terminologii archiwalnej.' Okazało się, że byłem w błędzie. Nie chcę wracać do tej przykrej dla mnie sprawy, zainteresowanych odsyłam do postu
Będzie nowy Słownik! z 21 X 2013 r. (
http://www.ifar.pl/index.php/topic,1144.msg15387.html#msg15387).
Napisałem tam, że samodzielnie, lub z grupką zaangażowanych osób zamierzam kontynuować prace w projekcie prof. Luciany Duranti. I tak jest w istocie. Projekt jest realizowany na stronie MRA (
http://icarchives.webbler.co.uk/14282/ica-multilingual-archival-terminology/ica-multilingual-archival-terminology.html). Prace posuwają się systematycznie, choć nieśpiesznie. Ostatnie 'newsy' na oficjalnej stronie są z sierpnia 2013 r. Bardziej bieżące informacje można znaleźć w na stronie Linkedin w wątku zapoczątkowanym przez Agnes E.M. Jonker:
ICA | launch of multilingual database of archival terminology (
https://www.linkedin.com/groupItem?view=&gid=76812&type=member&item=262958894&trk=groups_search_item_list-0-b-ttl&goback=%2Egde_76812_member_255887413%2Egna_76812). O nowościach informowała tam również prof. Duranti, choć i tutaj ostatnia wiadomość jest sprzed sześciu miesięcy. Pani Profesor obecnie intensywnie pracuje nad projektem InterPARES Trust (niebawem spotkanie w Paryżu). Tym niemniej projekt
Multilingual Archival Terminology jest kontynuowany przez poszczególne zespoły krajowe. Przybyły nowe języki i ciągle rośnie liczba terminów. O polskich pracach nad WTA przygotowałem prezentację na ostatni zjazd IFARu (
http://www.slideshare.net/Leszek_Pudlowski/wta-wielojezyczna-terminologia-archiwalna-ifar-szczecin-2013-txt?qid=3fcd32f0-545d-4450-9e00-02f653dbee90&v=qf1&b=&from_search=1). Obszerniejszy tekst o WTA przekazałem p. Annie Sobczak i ukaże się on zapewne niebawem wraz z innymi materiałami zjazdowymi w
Archiwiście Polskim. Zapewne w najbliższym numerze znajdzie się też tekst
Luciana Duranti - W poszukiwaniu globalnej jedności archiwalnych tradycji, w którym przybliżam nieco postać kierowniczki projektu.
Jeżeli chodzi o sam projekt WTA, to na stronie
Archiwopedii pisałem w sierpniu 2013 r.: 'Z punktu widzenia leksykografii terminologicznej można wydzielić słowniki normatywne i rejestracyjne. Pierwsze (tak jak Polski słownik archiwalny) gromadzą słownictwo z danej dziedziny wiedzy wraz z ustaleniem poprawności tego słownictwa na podstawie norm terminologicznych, natomiast drugie rejestrują dla celów informacyjnych słownictwo funkcjonujące w określonym zakresie. Projekt prof. Duranti zawiera słownictwo drugiego typu i gromadzi cytaty z wiarygodnych źródeł ukazujące jak terminy archiwalne funkcjonują w praktyce dnia codziennego.' Podstawowy zrąb terminów wprowadził dr Roland Kiper wraz ze swymi studentami (szczegóły w
Archiwiście Polskim).
Głównym założeniem prof. Duranti było wprowadzenie w różnych językach podstawowego zasobu 300 terminów wybranych przez zespół InterPARES. Polska część ma wiele terminów, lecz nie obejmuje wszystkich 300 występujących w części angielskiej. W tej sytuacji zdecydowałem po pierwsze udokumentować dotychczasowe dane WTA w oddzielnej bazie danych (prostszej w obsłudze niż system słownikowy na stronie MRA). Bardzo pomogło mi w tym troje członków zespołu WTA, którym serdeczne dziękuję (nie wymieniam ich imiennie, gdyż nie mam do tego upoważnienia). Po drugie zamierzam, w miarę możliwości, uzupełniać terminy, które występują w części angielskiej, a brakuje ich w części polskiej. Pewną niedogodnością jest, że w momencie powiązania terminu polskiego z odpowiadającym mu terminem angielskim, obok tego właściwego system dołącza wszystkie terminy angielskie, które są powiązane (
Related) w bazie angielskiej. Niestety zatraca się przez to walor wspomagania tłumaczeń tekstów archiwalnych. Te skromne działania prowadzę tymczasem samodzielnie, a potem zobaczymy, jakie wytyczne popłyną z Kanady.
Jak Państwo widzą, projekt jest znacznie skromniejszy, niż pierwotnie (nazbyt optymistycznie) zakładałem. Nie ma powiązań z przyszłym
Słownikiem terminologii archiwalnej (sądzę, że taki tytuł jest bardziej adekwatny niż
Polski słownik archiwalny), ale wciąż wierzę, że projekt WTA w jakimś stopniu będzie przydatny na międzynarodowej niwie archiwalnej. A kto wie, może kiedyś i w kraju komuś się przyda?
Serdecznie pozdrawiam,
Leszek Pudłowski