Oto podsumowanie i sprawozdanie
Kto nie był, zapraszam do lektury, kto był, może sobie utrwalić:D
W dniach 1-2 października 2010 r. w siedzibie Archiwum Państwowego w Lublinie odbył się IV Zjazd Uczestników i Sympatyków Internetowego Forum Archiwalnego iFAR. W Zjeździe uczestniczyli archiwiści z Narodowego Archiwum Cyfrowego (NAC), Archiwum Państwowego w Poznaniu, Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie, Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie, Europejskiego Centrum Solidarności w Gdańsku, Ośrodka Telewizji Polskiej we Wrocławiu oraz gospodarze, czyli archiwiści z Lublina (w tym przedstawiciel UMCS, dr Marek Konstankiewicz).
Pierwszy dzień Zjazdu (1 października) rozpoczął się od zwiedzania gmachu archiwum lubelskiego, po którym oprowadzał zastępca dyrektora Roman Kusyk. Duże wrażenie na uczestnikach zrobiła nowocześnie zorganizowana Pracownia Naukowa oraz Pracownia Digitalizacji i serwerownia.
Następnie rozpoczęły się obrady.
Jako pierwszy wystąpił (za pośrednictwem komunikatora skypowego, ponieważ nie mógł przyjechać osobiście) dr Wojciech Woźniak, zastępca dyrektora NAC z prezentacją: "iFAR jako narzędzie pracy archiwisty - analiza możliwości wykorzystania na podstawie dotychczasowych doświadczeń". Autor podkreślił, iż formuła iFAR jako miejsca kontaktów zawodowych, ze szczególnym uwzględnieniem roli "poradnika" (co znakomicie się sprawdza w przypadku podforum "Archiwa zakładowe") na stałe wpisała się w rzeczywistość polskich archiwów oraz w praktykę zawodową archiwistów.
Jarosław Orszulak (Archiwum Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie) przedstawił referat pt. "Nigdy tak przedtem nie było! Co wyście znowu powymyślali? O zmianach w instrukcjach kancelaryjnych dla urzędów wojewódzkich w 2 poł. ubiegłego wieku". Autor omówił 4 instrukcje (z lat: 1946, 1958, 1987, 1998), podkreślając ich ewolucję (od 8-stronicowych po obszerne opracowania) oraz wskazując na różnice i podobieństwa, dot. m.in. definicji rozmaitych pojęć kancelaryjnych, rejestrowania/przerejestrowywania spraw, itp.
Marcin Buczek, administrator lokalny baz danych w AP Lublin oraz prowadzący tam ewidencję przedstawił temat "Komputerowe bazy danych w Archiwum Państwowym w Lublinie". APL posiada 35 baz, z czego niektóre są obowiązkowe (ZoSIA, PRADZIAD, MIKROFILM), pozostałe to lokalne inicjatywy pracowników [m.in. baza z 60 tys. nazwisk z ksiąg meldunkowych lubelskich (30% wszystkich wpisów) czy przepisana kartoteka (część staropolska) do dziejów wsi]. W swoim wystąpieniu M. Buczek zaznaczył, że wszystkie bazy accessowe w lubelskim archiwum zostały przeniesione na platformę Web, co znacznie ułatwia ich administrowanie.
Dawid Żądłowski (IPN Warszawa), w referacie "Archiwista cyfrowy" omówił formowanie się nowej specjalizacji, która, mimo wielu kontrowersji co do stawianych jej wymogów i zakresu kompetencji, znalazła już swoje zawodowe miejsce w strukturze polskich archiwów. Referat wywołał ożywioną dyskusję, oprócz pojęcia "archiwista cyfrowy" pojawiały się takie określenia jak ?archiwistyk? czy "archiwozof", co może świadczyć o dodatkowych możliwościach definicyjnych profesji archiwisty.
Następnie Łukasz Skowron (NAC), w prezentacji "Zasoby cyfrowe 2010 - priorytet 3 - digitalizacja materiałów archiwalnych" zapoznał zebranych ze wspomnianym w tytule programem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Program ten, o budżecie 5 mln złotych, zarządzany przez Narodowy Instytut Audiowizualny ma wspomagać rozbudowę infrastruktury oraz digitalizację materiałów archiwalnych przechowywanych w archiwach państwowych, instytucjach pozarządowych oraz kościołach i związkach wyznaniowych prowadzących archiwa. Autor przedstawił cele programu, rodzaje zadań, warunki finansowe i organizacyjne, kryteria i tryb oceny wniosków. Omówił także najciekawsze zgłoszenia oraz rozmaite kontrowersje związane z przyznawaniem środków lub odrzuceniem wniosków.
Na tym zakończono część oficjalną pierwszego dnia obrad.
Wieczorem uczestnicy Zjazdu udali się do Caxmafe Pub, aby zwiedzić ciekawą wystawę plakatów z zasobu Archiwum Państwowego w Lublinie, zatytułowaną
Niezwykła zwyczajność codzienności na plakatach z lat 1903-1941 . Obrady przeciągnęły się tu do późnych godzin nocnych
Drugi dzień obrad (2 października) rozpoczął się prezentacją Grzegorza Gałęzowskiego (AP Lublin) pt. "Jak projekty Open Source reprezentują następny etap ludzkiej organizacji", gdzie przedstawiono rozwój technik komunikacyjnych, które doprowadziły do ruchu Open Source.
Następny zaplanowany referat: "Archiwizacja stron internetowych. Możliwości, metody, problemy", niestety nie został wygłoszony z powodu choroby prelegentki, Justyny Woźniak (NAC).
Hanna Staszewska (AP Poznań) w wystąpieniu zatytułowanym "Wdrożenie ISAD(G) w ZoSIA, czyli o potrzebie standaryzacji metodyki archiwalnej..." omówiła główne problemy związane ze standaryzacją w archiwach, do których zaliczyła m.in.: nieznajomość standardów międzynarodowych wśród archiwistów, brak fachowej literatury i wsparcia teoretyczno-metodologicznego ze strony ośrodków naukowych, niedostateczny stan działań NDAP, niejako "z urzędu" powołanej do wprowadzania opisu archiwalnego standardów i norm. Czynniki te przekładają się na nieobecność tej problematyki w dyskusjach środowiskowych. Autorka podkreśliła, iż mimo tego twórcy ZoSIA wprowadzili do systemu wiele elementów ISAD(G), a potrzebę standaryzacji metodyki opisu archiwalnego uznali za niezwykle istotną, czego przykładem jest ich inicjatywa ujednolicenia i uaktualnienia przepisów metodycznych poprzez opracowanie i złożenie w NDAP stosownych projektów kilku nowelizacji oraz propozycji nowych regulacji.
Na zakończenie Rafał Magryś (NAC), w związku z zakończeniem prac nad wersją 1.0. systemu zintegrowanego przedstawił prezentację pt. "ZoSIA oraz szukajwarchiwach.pl - stan aktualny, perspektywy rozwoju". Temat wzbudził duże zainteresowanie i dyskusję, zebrani podkreślali nowatorski aspekt projektu, wskazując na jego dojrzałość i potrzebę jego rozwoju i wdrożenia w skali wszystkich archiwów.
Na zakończenie obrad uczestnicy Zjazdu podjęli wstępną decyzję o organizacji przyszłego, V Zjazdu w 2011 r. w Toruniu.